Na czym polega działanie szczepionki na grypę?

Szczepionka na grypę działa poprzez stymulowanie układu odpornościowego do produkcji przeciwciał, które rozpoznają i zwalczają wirusa grypy. Zawiera inaktywowane lub osłabione fragmenty wirusa, które nie wywołują choroby, ale umożliwiają organizmowi nauczenie się, jak skutecznie reagować na prawdziwe zagrożenie. Po zaszczepieniu w Szpital Dworska układ odpornościowy przygotowuje się do walki z wirusem, co sprawia, że w razie kontaktu z grypą, organizm szybciej i skuteczniej ją zwalcza. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko zachorowania lub przebieg choroby jest znacznie łagodniejszy.

Co zawiera szczepionka na grypę i jak wpływa na organizm

Szczepionka przeciw grypie zawiera inaktywowane (zabite) lub osłabione fragmenty wirusa grypy, które nie są zdolne do wywołania choroby, ale mogą pobudzić układ odpornościowy do produkcji przeciwciał. W Polsce dostępne są głównie szczepionki czterowalentne, takie jak Influvac Tetra czy Vaxigrip Tetra, które zawierają fragmenty czterech różnych szczepów wirusa grypy: dwóch typów A i dwóch typów B. Dzięki temu zapewniają szerszą ochronę, obejmującą najczęściej występujące szczepy wirusa w danym sezonie.

Po podaniu szczepionki układ odpornościowy rozpoznaje wprowadzone antygeny jako obce, co stymuluje produkcję swoistych przeciwciał. W ten sposób organizm „uczy się” rozpoznawać wirusa grypy i w przyszłości, gdy zetknie się z rzeczywistym patogenem, będzie mógł szybko zareagować, neutralizując wirusa zanim spowoduje infekcję.

  • Pobudza układ odpornościowy, przygotowując go do walki z wirusem.
  • Zwiększa ilość przeciwciał we krwi, co pomaga w zwalczaniu wirusa w przypadku infekcji.
  • Chroni przed ciężkim przebiegiem grypy i zmniejsza ryzyko powikłań, takich jak zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli czy powikłania sercowe.
  • Nie wywołuje grypy, ponieważ zawiera jedynie fragmenty wirusa, które nie są w stanie powodować zakażenia.

Działanie szczepionki jest najbardziej efektywne po około dwóch tygodniach od podania, kiedy organizm w pełni wytworzy odpowiednią ilość przeciwciał. Dlatego warto zaszczepić się przed sezonem grypowym, aby zapewnić sobie skuteczną ochronę na czas wzmożonych zachorowań.

Jak układ odpornościowy reaguje na szczepienie przeciw grypie

Po podaniu szczepionki przeciw grypie układ odpornościowy przechodzi przez kilka etapów, które prowadzą do powstania ochrony przed wirusem. Szczepionka zawiera inaktywowane lub fragmenty wirusów grypy, które są nieszkodliwe, ale wystarczają do wywołania odpowiedzi immunologicznej.

Główne kroki reakcji układu odpornościowego:

  1. Rozpoznanie antygenów: Po wprowadzeniu szczepionki, antygeny – białka powierzchniowe wirusa grypy – są rozpoznawane przez komórki prezentujące antygen (APC), takie jak makrofagi i komórki dendrytyczne. Te komórki „przedstawiają” fragmenty wirusa limfocytom T w węzłach chłonnych.

  2. Aktywacja limfocytów T: Po rozpoznaniu antygenu przez limfocyty T, układ odpornościowy rozpoczyna proces produkcji komórek, które pomagają w zwalczaniu wirusa. Limfocyty T dzielą się na dwie główne grupy: pomocnicze (Th) i cytotoksyczne. Limfocyty Th wspomagają dalsze procesy obronne, w tym aktywację limfocytów B, które produkują przeciwciała.

  3. Produkcja przeciwciał: Limfocyty B, pod wpływem limfocytów Th, zaczynają produkować przeciwciała specyficzne dla antygenów wirusa grypy. Te przeciwciała, głównie immunoglobuliny IgG, krążą we krwi i limfie, przygotowane do szybkiej reakcji na prawdziwą infekcję.

  4. Pamięć immunologiczna: Po zakończeniu odpowiedzi immunologicznej, część limfocytów B i T przekształca się w komórki pamięci. Pozostają one w organizmie przez długi czas i są w stanie szybko zareagować w przypadku zetknięcia się z rzeczywistym wirusem grypy w przyszłości. Dzięki temu reakcja obronna na wirusa jest szybsza i skuteczniejsza.

  5. Neutralizacja wirusa: W momencie, gdy organizm zostanie narażony na kontakt z wirusem grypy, przeciwciała natychmiast wiążą się z wirusem, uniemożliwiając mu zakażenie komórek organizmu. Komórki pamięci również szybko reagują, wzmacniając odpowiedź immunologiczną i zapobiegając rozwinięciu pełnoobjawowej choroby.

Dzięki tym procesom układ odpornościowy jest w stanie skutecznie zwalczać wirusa grypy, co redukuje ryzyko ciężkiego przebiegu choroby i powikłań. Szczepionka nie wywołuje choroby, lecz „trenuje” organizm, by był gotowy na ewentualny kontakt z patogenem.